Bitwa pod Wolnicą w 1807

Bitwy pod wolnicą jest kilka teorii i jak na razie nie można ustalić która jest
prawdziwa (więc podane są wszystkie).

 

WERSJA 1:
O potyczce pod Wolnicą słów kilkoro. Kiedy Rosjanie cofali się spod Wilczkowa za
Babiak 5 lutego 1807, armia szła dwiema kolumnami, poprzedzana przez
zgrupowanie generała Golicyna. Pierwsza kolumna poszła drogą (układ tras był nieco
odmienny niż obecnie) przez Samborek, Zagony, Miejską Wolę a druga przez Białą
Wolę, Lubomino, Opin i Kaszuny. Odwrót tej pierwszej osłaniała ariergarda
dowodzona przez generała Barclaya de Tolly. Barclay nie był niepokojony przez
Francuzów aż do połowy trasy do Babiaku, jednak w okolicach Wolnicy, gdzie do
tego pojawiła się ciaśnina (wąska droga, wzgórza i lasy) doniesiono mu, że od strony
Łaniewa nadchodzi francuska kolumna. Była to czołówka III Korpusu marszałka
Davouta (z dywizji generała Frianta). Z kierunku jej marszu wywnioskowano, że jej
zadaniem jest odcięcie ariergardy Barclaya przez wcześniejsze opanowanie wejścia
do wolnickiego lasu. Tak więc Barclay postanowił pierwszy opanować ów las siłami
Pułków Jegierskich: 1. i 20. Pod wieczór 5 lutego rozpoczęła się ostra wymiana
strzałów. Sześć rosyjskich batalionów jegierskich powstrzymało nacisk Francuzów,
co pozwoliło całej ariergardzie Barclaya spokojnie przebyć ciaśninę i przejść las pod
Wolnicą. Następnie Barclay, zgodnie z rozkazami, podążył do Bugów, skąd miał
nadal osłaniać odwrót pierwszej kolumny armii głównej. Przez resztę nocy z 5 na 6
lutego na tym odcinku dochodziło tylko do potyczek patroli, gdyż Francuzi również
zatrzymali swój ruch naprzód. W tym czasie odwrót drugiej kolumny osłaniał generał
Bagration na czele połączonych ariergard generałów Markowa i Baggowuta.

WERSJA 2:
Wolnica leżała na skrzyżowaniu dróg o znaczeniu większym, niż obecnie: wszystkie
drogi były wówczas gruntowe i wiodły tu przez tereny leśne i bagniste - stąd duża
rola takich skrzyżowań. Podobnie jak w Wawrze, w Wolnicy była spora karczma i to
tam zapewne Napoleon zanocował 18/19 lutego 1807, podczas powrotu spod
Pruskiej Iławy. Alternatywą może być jedynie jakiś dwór szlachecki, ale karczma na
jedną noc i przy szlaku była chyba wygodniejsza (?). Wysłał stamtąd kilka listów, zaś
towarzyszący mu sztab z Berthierem na czele posłał z kwatery w Wolnicy
(wieczorem 18 lutego) list do dowodzącego V korpusem generała Savary z
gratulacjami za sukces pod Ostrołęką 16 lutego i kolejnymi rozkazami.

 

PODZIAŁ WOJSKA:
28 lutego 1807, podczas pościgu za Francuzami cofającymi się na kwatery zimowe,
po zbliżeniu się do nieprzyjaciela Bennigsen wydał rozkaz koncentracji armii.
Kierujący awangardą ataman wojska dońskiego (kozacki) Płatow (Bagration bowiem
pojechał do cara do Petersburga z meldunkiem o bitwie pod Pr. Iławą i prośbą o
posiłki) rozłożył się następująco: prawa flanka w Opinie, lewa flanka w Długołęcę a
centrum w WOLNICY. W drugiej linii osłaniał centrum sił głównych Golicyn na czele
mas kawalerii regularnej stojących pod Babiakiem. Centrum sił głównych stanowiła
8. dywizja stojąca w Stabunitach; lewą ich flankę - 2. dywizja w Wielochowie; prawą
flankę - 5. dywizja w Lechowie i 7. dywizja w Jesionowie. Tę pozycję utrzymywano
przez jedną dobę, po czym posunięto się dalej na południe.
Opracowanie: Anita Rafalik i Mateusz Maślanka